
فهرست مقدمه موقع جغرافیایی شهرها و اشکال آن موقع چهارراهی شهر در مرز تماس نواحی پرولوژیکی متباین شهرهای چهارراهی رودخانه کنار موقع جغرافیایی شهرهای دریا کنار شهر های ساحلی ریزشگاه رودخانه ها شکوفایی مکان جغرافیایی شهرها منابع
بخشی از مطلب
ارزیابی موقعیتی سرآغاز شناخت جغرافیایی شهر است که این ارزیابی به کمک نقشه هایی در مقیاس های متفاوت انجام و به تبیین موقع وو مکان و مقر جغرافیایی شهر منتهی می شود .
موقع جغرافیایی :موقع جغرافیایی شهر بیانگر وضعی است که شهر نسبت به طرق ارتباطی ،راهها، و معبر طبیعی موجود در ناحیه میتواند داشته باشد .
مهمترین الگوی موقع جغرافیایی ((موقع چهاراهی )) است که در چنین موقعی طرق ارتباطی همه متوجه شهر است و ارتباز شهر را با پیرامون و شهرهای دیگرل ناحیه برقرار میکند ، به گسترش بازار و بازرگانی میپردازدو به شهر مرکزیت میبخشد .
لیون دیگر شهر چهارراهی است که در محل تلاقی خاکهای نامشابه با ارزش اقتصادی متفاوت جایگزین شده است .این شهر در پیوستگاه دو رودخانه سن و رن بوده و توانسته است از معابر سهل العبور از کنار جنوبی مرتفعات توده مرکزی فرانسه خود را با حوضه رودخانه گاری در ارتباط بدارد.در مغرب لیون سنگ های متبلوری از شیست و گرانیت وجود دارد که برای توسعه تاکستانها و باغات میوه و جنگل مساعد بوده و در عین ال برای پرورش حیوانات هم مناسب است .
همگرایی راه های شوسه وراه آهن و راه آبی بر نقطه معینی و گره خوردگی آنها در سرپلی همچو موقعیت چهارراهی را برای شهرها ایجاد می کند.همچنین موقعیتی ومکان یابی شهربر سر پلی همیشه نقش نظامی و دفاعی را برای شهرها ایفا می کرده است .
گویاترین شهر در ایران که موقعیت چهارراهی رودخانه کنار دارد اهواز است .اهواز به عنوان مترو پل ناحیه ای در جلگه متجانس خوزستان ,در کنار رودخانه ی کارون در نقطه همگرایی وپیوستگاه راه آبی , شوسه وآهن جایگذین شده وگره خوردگی راهها در سرپل اهواز موقعیت چهارراهی ویژه یی به شهرداده است.
موقع شهرها در کنار دریاها موقعیتی است در نقطه تماس و تلاقی دو محیط جغرافیایی ناهمسان خشکی و آب که در زمینه حمل و نقل از تکنین مغایر و متفاوتی استفاده می کنند بعلاوه این شهرها در مرز دو قلمرو جغرافیایی نامتشابهی تکوین یافته اندکه تولید یکی مکمل دیگری است.
برخی از بنادر در گذشته صرفا به اعتبار شرایط جغرافیایی خلیجی مقر خود را برگزیده اند بی آنکه به شرایط جغرافیایی ناظر در پشت بندر و خشکی ها در آینده توجه داشته باشند.ریودو ژانیرو و بندر ژن در ایتالیا از جمله از این بنادر هستند.امروزه شهرهایی که مکان ابتدایی آنها مراکز اداری ,بازرگانی و فرهنگی و … را کنار هم دارد,به علت چشم انداز جغرافیایی نازیبا و اهمیت سابق را ندارد.
تعریف شهر
اینکه بتوان تعریف جامعی کرد که شامل کلیه شهر های جهان بشود مشکل است چون شهر ها به سیستم اجتماعی و اقتصادی همسان وابسته نیستند و نکات مشترکی بین آنها وجود ندارد تا مبنایی برای تعریف آن بشود .
v تعریف شهر از دیدگاه فردریک فن ریشتفن :
شهر اجتماعی از انسانهاست در مکان معینی که حیات عادی آنان از فعالیتهای غیر زراعی به ویژه بازرگانی و صنعت تامین می شود .
v تعریف شهر از دیدگاه " ژان برون " و "پیروفنتن" :
شهر مکانی که اکثریت جمعیت آن قسمت اعظم وقت خود را در داخل منطقه شهری صرف کنند .
v تعریف شهر از دیدگاه واگنر : شهر نقطه تمرکز امور بازرگانی است .
v تعریف شهر از دیدگاه راتزل : شهر محل اجتماع دائمی انسانها و مساکن آنهاست .
v تعریف شهر از دیدگاه ماکس سور : شهر الگوی کاملی از زندگی اجتماعی است .اجتماعی که از سینه جوامع روستائی قد کشیده اند .
v تعریف شهر از دیدگاه پیر ژرژ : شهر مکان سکنی جماعتی است که حیات جمعیت شهری از راه فعالیت کشاورزی تامین می شود .
دو خصیصه که شهر را از روستا مشخص می کند :
1- تقسیم کار : عظیم ترین نوع تقسیم کار مادی و فکری جدائی شهر از روستا
2- تمرکز و انزوا: شهر تمرکز جمعیت ،تمرکز ابزار و تولید یا تمرکز سرمایه ولی روستا نقطه مقابل است که انزوا و پراکندگی را ارائه می دهد .
v تعریف شهر از دیدگاه بعضی جغرافی دانان :هر اجتماع انسانی را که جمعیت آن از مقدار معینی بگذرد شهر می گویند . ولی این معیار هنوز مقبولیت جهانی ندارد .
با توجه به
|