  موقعیت طبیعی و جغرافیائی تبریز
تبریز در میانه سرزمین آذربایجان در عرض 37 تا 38 درجة شمالی و طول 45 تا 47 درجه شرقی از نصف‌النهار مبدأ در گوشة شرقی جلگه رسوبی همواری واقع شده است که شیب ملایمی بسوی ساحل شمال شرقی دریاچه ارومیه دارد و بوسیله چند رودخانه آبیاری میشود که مهمترین آنها آجی چای (تلخه رود) است. مهرانه رود که از کوههای جنوب تبریز سرچشمه می‌گیرد، از میان تبریز می گذرد. نقاط مختلف....................................
1. زمین شناسی منطقه تبریز
شناخت ویژگیهای زمین شناسی منطقه تبریز به سبب وقوع زلزله‌های شدید در این منطقه، اهمیت دارد. بارزترین پدیده زمین ساختی منطقه آذربایجان، گسلة جوان شمال تبریز است. این گسله از کوههای غربی تبریز آغاز میشود و پس از عبور از تبریز به سمت جنوب شرقی ادامه پیدا می‌کند. گسله شمال تبریز در...............................
اقلیم شهر تبریز
در نقشه پهنه بندی اقلیمی ایران که در سال 1370 تهیه شده، شهر تبریز در گروه اقلیمی 2 در دسته شهرهایی با زمستانهای شدیداً سرد و تابستانهای معتدل قرار گرفته است که در طول سال دست کم در سه ماه نیاز به گرمایش دارد و شدید ترین گرمای آن در تابستان، نیازی به سرمایش ایجاد نمی‌کند. (لازم به ذکر است که در سالهای اخیر شاهد ضروری گشتن تجهیز منازل و ساختمانها به دستگاههای سرمایشی......................................
موقعیت عملکردی شهر تبریز
تبریز دارای پیشینه تاریخی طولانی، موقعیت بااهمیت ارتباطی، مرکزیت سیاسی و مبادلات قلمروی گسترده و عملکردهای اقتصادی و خدماتی وسیع و متنوع است. در گذشته نیز، همین شرایط سبب شدند که تبریز پس از هر حادثه ویرانگر حیاتی و ویرانی های پی‌در‌پی، مانع تکوین مجدد آن نشده است.
در چند دهه اخیر نیز، تبریز دارای اهمیت.....................
بافت تاریخی شهر تبریز
این بافت در قلب شهر در محدوده بازار بزرگ تبریز هنوز قابل شناسایی است. طرحی وسیع با طرحی یکپارچه بخصوص در کالبد بازار از ویژگیهای این بازار است. با طرح نیازهای جدید شهر، بویژه نیازهای ارتباطی این مجموعه بریده و قطعه قطعه شده است. گرایش به احداث.........................
تغییرات دوره قاجاریه
بعدها به فرمان ناصرالدین‌شاه، بارو و دروازه‌های شهر تخریب شدند و طرح تازه‌ای برای معابر اصلی داده شد. طبق این طرح با احداث معبری در جنوب راسته کهنه بازار از اهمیت این راسته کاسته شد.
تغییرات دوره پهلوی
عمده تغییرات در بافت کهن تبریز در زمان رضاشاه اتفاق افتاد. زیرا در این زمان نیازی به تشکیلات اقامت ولیعهد در تبریز نبود و شهر طبق افکار رضاشاه به فضای مدرن نیاز داشت. از جمله شطرنجی نمودن بافت، ورود وسایط نقلیه به داخل بافت و .............
پیش از فروپاشی نظام سنتی کهنه‌بازار یک مرکز محلة بزرگ در کنار مرکز اصلی شهر (بازار) بوده که نقش خدمات‌رسانی به محدوده‌ای بیش از حوزه پیرامون خود داشته است.
سلسله مراتب دسترسی‌ها به تفکیک گذرهای اصلی از معابر خصوصی، کمک می‌کرده و میدانهایی در تقاطع‌های مناسب به عنوان مرکز تجمع وجود داشته است.
درحال حاضر اغلب معابر فرعی کاملاً................
سرایها و تیمچه‌های معروف تبریز عبارتند از:
سرای حاج رسول و سرای حاج‌میرزا علی‌النقی در بازار شیشه‌گرخانه
کاروانسرا و تیمچه‌های امیر در بازار امیر
تیمچه و سرای شیخ کاظم، سرای میرزا مهدی
سرای گرجیلر
سه تیمچة حاج‌شیخ
سراهای نو و میانة حاج سید حسین، تیمچة حاج تقی، تیمچه و سرای حاج محمد قلی
تیمچه‌ها و سرای دودری، تیمچة حاج صفرعلی، دالان خان
سرای میرزا جلیل
سرای کچه‌چی‌لر و سرای درعباسی در راسته بازار
سرای آقا
تیمچه و سرای میرزا شفیع
سرای بزرگ شاهزاده در یمنی دوز بازار
سرای میانه و قدیم حاج سید حسین، تیمچة حاج رحیم، سرای دودری
دالان خونی
سرای دبّاغان در راستة قدیم، سراهای کوچک و بزرگ شاهزاده در بازار صادقیه
تیمچه حسینی
تیمچه شعربافان
تزیینات تیمچه حاج محمد قلی
سرای حاج محمد قلی بین بازار حلاجان و راسته بازار واقع شده و به این بازار راه دارد.وازسمت دیگربه کاروانسرای حاج محمد قلی راه دارد
از این لحاظ حائز اهمیت است. یک دالان که پایین تر از سطح راسته بازار است به عنوان حائل بین تیمچه و راسته بازار مد نظر بوده است. این دالان دارای یک درب چوبی است که میتوان آن را به عنوان عنصر ورودی تیمچه تلقی کرد. فضای دالان عاری از تزیینات بوده و دارای آجرچینی یکنواخت است. این دالان در واقع با داشتن تزیینات شاخص و ارتفاعش بر ابهت فضای داخلی تیمچه می افزاید.که پوشش آن طاق آهنک میباشد
تیمچه دارای تناسب چشمگیر است و ارتفاعی نزدیک به دو طبقه دارد.
در قسمت میانی آن یک طاق بلند که اجرای آن با کاربندی همراه است که این کاربندی ها خود زیبایی گنبد را دوچندان می کنند. پوشش سقف گنبد عظیم دو پوش می باشد.
مطالب مرتبط در این زمینه
بازار تبریز از بزرگ‌ترین و مهمترین بازارهای سرپوشیده در سطح ایران و قارهٔ آسیا به‌شمار می‌رود که در شهر تبریز در ایران واقع شده‌است. این بازار با مساحتی حدود یک کیلومتر مربع، بزرگ‌ترین بازار سرپوشیدهٔ جهان است. بازار تبریز در مردادماه سال ۱۳۸۹ خورشیدی در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. این بازار از بازارچه‌ها دالان‌ها، تیمچه‌ها سراها و کاروانسراهای متعددی تشکیل یافته است. پیش‌تر به جهت قرارگرفتن شهر تبریز بر سر چهارراه جادهٔ ابریشم و گذر روزانهٔ هزاران کاروان از کشورهای مختلف آسیایی، آفریقایی و اروپایی از آن، این شهر و بازار آن از رونق بسیار خوبی برخوردار بوده است.[۱]
این بازار حدود ۳ سدهٔ پیش و پس از وقوع زمین‌لرزهٔ تاریخی تبریز در سال ۱۱۹۳ قمری توسط نجفقلی خان دنبلی حاکم وقت تبریز بازسازی شده است. بازار تبریز در سال ۱۳۵۴ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. تاریخ بنای این مجموعه مشخص نیست؛ ولی بسیاری از جهان‌گردانی که از سدهٔ چهارم هجری تا دورهٔ قاجاریان از این بازار بازدید کرده‌اند، دربارهٔ آن اطلاعاتی ارائه داده‌اند.[۲]
بسیاری از گردشگران و جهانگردان نظیر ابن بطوطه، مارکو پولو، جاکسن، اولیای چلبی، یاقوت حموی، گاسپار دروویل، الکسیس سوکتیکف، ژان شاردن، اوژن فلاندن، جان کارت‌رایت، جملی کاردی، کلاویخو، رابرت گرنت واتسن، حمدالله مستوفی و مقدسی از رونق و شکوه بازار تبریز تمجید کرده‌اند.[۳][۲] این بازار با داشتن حدود ۵٬۵۰۰ باب حجره، مغازه و فروشگاه، ۴۰ گونه شغل، ۳۵ باب سرا، ۲۵ باب تیمچه، ۳۰ باب مسجد، ۲۰ باب راسته و راسته‌بازار، ۱۱ باب دالان، ۵ باب حمام و ۱۲ باب مدرسه، به‌عنوان اصلی‌ترین مرکز داد و ستد مردم تبریز و ایران شناخته میشود
|
کلمات کلیدی مرتبط:
دانلود , پروژه ,مرمت , سرای , محمد , قلی ,بازار , تبریز, ,پروژه مرمت سرای محمد قلی, ,مرمت سرای محمد قلی ,سرای محمد قلی بازار تبریز, ,سرای محمد قلی,
|
